De toekomst van de Business Controller
20 april 2023
Jerryt van den Born; organisatieadviseur, trainer en coach bij Het Zuiderlicht in Groningen. Hij is gespecialiseerd in het opleiden van financials en heeft veel ervaring in het begeleiden van finance en control teams. Hierbij combineert hij zijn achtergrond als Register Controller met een blik op de menselijke kant van organisaties.
Finanxe Academy
Via zijn netwerk maakte hij jaren geleden kennis met Finanxe. Zo kwam het balletje aan het rollen. Vorig jaar gaf hij een gastcollege en sinds januari 2023 is hij docent binnen de Finanxe Academy. In het Good to Great Program leert hij junior financials de kneepjes van het vak. Waarin hij de nadruk legt op interactie in de trainingen. Jerryt: “Het is goed dat jonge financials nadenken over: wie ben ik? Waar ben ik goed in? Wat wil ik nog ontwikkelen? Waar kom ik tot mijn recht? En welke organisatie past dan bij mij? In drie dagen leert hij hun veel over het vak als controller: wat is control? Wat doen we precies en waarom? Hoe managen we de risico’s? Maar ook het oefenen met klantcases en praktijkvaardigheden is een belangrijk onderdeel. Zo zegt Jerryt: “Als je iets over jezelf leert, leer je ook over hoe het bij de ander werkt.” Dat de rol als business controller verandert, merk je ook in de Finance & Control-opleidingen in het HBO. Daar zijn ze bezig om het vak ‘persoonlijk leiderschap’ een plek in hun curriculum te geven. Daarnaast heeft het Young Talent Program van de Finanxe Academy veel aandacht voor de soft skills.
De verandering
De buitenwereld is niet meer hetzelfde, er verandert veel en er is meer onzekerheid. Daar moet je als organisatie flexibel mee omgaan en slim op inspelen. Andere inzichten en snelle analyses zijn belangrijk voor de toekomst: hoe komt dit? Hoe gaan we verder? Wat is daarvoor nodig? Dat betekent meer observeren en in gesprek zijn. En dat vertalen naar financiële consequenties. Waar de kracht van de Business Controller ‘vroeger’ vooral lag op processen en analyseren, heb je in een veranderende omgeving andere vaardigheden nodig. Er vindt een verschuiving plaats van een meer passieve, procesmatige rol naar een actieve advies- en partnerrol. Juist dáárom zijn die soft skills zo belangrijk.
Jerryt:” Van nature voelt een controller zich meer thuis bij automatisering & analyse. Die menselijke kant is een stuk spannender. Hoe we dat met elkaar leren, is voor nu van belang.”
Met zijn kennis en expertise in de menselijke kant van het vak gaat het tijdens zijn inhoudelijke trainingen en begeleiding van financials en finance teams juist óók daarover.
Veel oefenen en leren dus. Want wat organisaties verwachten van die ‘nieuwe’ business controller is helder, maar de weg ernaartoe is uitdagend. “Als je als business controller verder wilt groeien, dan moet je willen ontwikkelen”, vertelt Jerryt.
Wat is de definitie van management control? Het beïnvloeden van gedrag van mensen zodat je de doelen van de organisatie haalt. Naast de verantwoordelijkheid voor een kloppende boekhouding en het doen van waardevolle analyses, is het menselijk aspect minstens zo belangrijk. Daar ligt voor de toekomstige business controller een uitdaging. Ken je jezelf voldoende? Heb je die vaardigheden in huis? Hoe beïnvloed je gedrag? Hoe ga je met mensen in gesprek én houd je de verbinding?
Jerryt: “De controller gaat in de toekomst minder produceren en krijgt een belangrijke advies- en gespreksrol.” De ‘nieuwe’ business controller krijgt dus een dubbelrol. Eigenlijk een hele nieuwe positie in een organisatie. Hoe gaat dat in de toekomst? Cijfers worden geautomatiseerd, maar menselijke dynamiek en creativiteit blijft bestaan. En onlosmakelijk verbonden aan de toekomstige business controller zijn sociale vaardigheden.
Verbreed je in plaats van verdiepen en besef dat het ook een zoektocht mag zijn. Proef overal een beetje tot het smaakt naar meer.
Nieuwe competenties
De controller van nu leert vaak alleen om een begroting op te stellen en wordt er te weinig nagedacht over het waarom. En juist daar hebben organisaties nu behoefte aan. Om verder te kijken dan alleen de cijfers. Maar ook rekening te houden met politieke dynamieken en vraagstukken. Waarom gaan ze zoals ze gaan? “Als we niks doen, zijn we straks niet meer nodig. Als je het nieuws een beetje volgt zie je wat bijvoorbeeld CHATGPT al kan en dat is nog maar het begin.”, zegt Jerryt.
Welke vaardigheden zijn volgens hem belangrijk voor de toekomstige business controller?
- Zelfreflectie. Als je vastloopt in de dynamiek van een bedrijf, gaat het vaak over jezelf. En daarmee om kunnen gaan, is een leerzaam pad.
- Bronoorzaak vinden. In plaats van te veel bezig zijn met het herstellen van een fout is het zinvoller om te zoeken naar de oorzaak. Uit de ‘waarom-vraag’ kun je veel informatie halen.
- Luisteren. Zonder direct een oordeel te hebben. Je daar bewust van zijn en nieuwsgierig blijven naar hoe, wat, waarom.
Meer weten over de Finanxe Academy? Informatie over o.a. de programma's kun je vinden op de Finanxe Academy website.